Friday, December 27, 2013

HAE-O AG EUSONG ( 4 ) ( Hut-on it mga Binaeaybay nga Akeanon ) ni Shur C. Mangilaya


EAPOS - EAPOS
__________________________________________


EANDONG
ni Shur C. Mangilaya

Malinong ro tungang gabii
kat nagsubeang kita sa akong panamgo.
Nakabiste ka it puti nga eambong.
ag makasieilaw ro imong uyahon.
Akon ikaw nga ginatinueok ag kilaeahon,
apang hinali ka nga nadueman
ag nadueaan sa akong panan-awan.

Napan-uhan ko nga nagatindog ka
sa akong atubangan.
Naghiyum-hiyom ako kimo
ag gindawat ro akong alima.
Apang padayon ka nga nagahipos
ag haeos owa nagahueag.
Nakasuksok ka eon it itom nga eambong
ag nagahibi samtang nagatinueo
ro mapus-aw nga mga euha
sa imong maeangsi ag eusot nga uyahon.

Hinali ako nga hinuyop it hangin
ag inapok paeayo nga paeayo.
Tumambuok sa kaeangitan
hasta nga nahueog ag tumabusok
sa matsa owa it katapusang daeom
nga bubon it kaduduoeman!

__________________________________________


EUNO
ni Shur C. Mangilaya

Nagapinaniid ro suksok sa may kisame,
sa nagaeinupad nga mga daga-daga
sa palibot it mahayag nga bombilya.
Amat-amat ag mahinay
ro pagkamang kat napan-uhan
ro isaea ka daga-daga
nga nagahapon sa dingding.
Madasig nga tinukmo
ro nagtaeang nga daga-daga.
Samtang sa saeog hay nagahinueat
ro mga tagasaw sa pagguyod
ag paghakwat it mga nagakadagas
nga mga pakpak it mga daga-daga.

Sa guwa hay magae-umon ro tyempo.
Nagatingha eon ro kahayag
sa pageapnaag it kadueom.
Ag nagapatimaan ro pagtueo
it mabaskog nga bunok it uean.

__________________________________________


SAEOT
ni Shur C. Mangilaya

Ugsad ro buean
kisyang gabii nga maeangaang.
Maeuya ro piit it mga gangis
ag mahinay ro tamsok it mga suksok.
Nagatinangda sa buean ro itom
nga kuring sa may bintana.
Samtang ro banghoe it ayam
hay matsa halin sa idaeom it eugta.

Hinali nga naghuyong ro payag
nga matsa may sangka bagay
nga tumugpa sa atop nga pawod.
Nagtangda ro magueang
nga baye sa sueod it payag.
Mahipos nga nagpinamatyag
samtang nagakinaes ro pawod.
Humuyop ro mabaskog nga hangin
ag nagsalida ro kaeamig sa sueod.
Mabaskog nga nag-uwang ro eapsag
nga ginakuekoe it nanay
ag pilit ginadutdot sa anang eawas
ag dayon nga ginputos it haboe.

Maskin nagapaeangurog ro nanay
hay nagpamueagsa ag nagwakae,
“Pag-agto t-a kamo sa inyong paeanawon
ag buko’t ana kami ro inyong saeuton
sa among malinong nga katueogon.”
Hinali nga eumagapak
ro matsa maeapad nga pakpak
nga nagapaeayo, nagapaeayo…

____________________________________


SUBEANG
ni Shur C. Mangilaya

Nagduhong ka sa may tampaan
pagkabati nimo ro tamsok it suksok.
Owa ka nagpadayon sa pagtikang
sa imo kunta nga paeanawon
bangud sa natungdan nga paghuni
it suksok sa ibabaw it ugsaran.

Nadumduman nimo nga kisya
hay ginsaway ka it imong lola
pagkapan-o nana nga may naghuni
nga suksok samtang ikaw
hay nagapaguwa sa inyo nga baeay.
Ginhambae ni Lola nimo
nga paeampason mo anay
ro pilang segundo bago ka magpanaw.
Tungod basi magsubeang kamo
it imong kakapid sa disgrasya.
Bangud ro sangkurong panyempo
hay signos nga makapugong sa imo
nga pagsumaeang it kaeainan sa daean.

__________________________________________


TAEANG
ni Shur C. Mangilaya

Nagharu sa uyahon
it akong eapsag ro nagtaeang
nga itom nga alibangbang,
samtang nagaeubog kami
sa sueod it among baeay.
Ag dayon hay naghalin-halin
it paghapon kon siin-siin,
nga matsa may ginausoy.
Hasta nga naghapon sa euo
nga sampagita nga nakasab-it
sa leog it daan nga Santo Niño.

Gintabog ko ro alibangbang
sa bukas nga bintana,
hasta nga nagguwa.
Ag samtang ginasarhan ko ro bintana
hay matsa may taean-awon
nga nagtuhaw sa kadudoeman.

Kabay gid nga bukon it maeain
nga anunsyo ro hatod nimo, amigo!

Wednesday, December 4, 2013

HINUGYAW ( TRIBU IT AKEAN-2 ) TanagAkeanon ni Ati-Ati


MANGAMUYO KITA…


1.
Aba, ginoong Maria
Sa tam-is nga istorya
Istan lang madisgrasya
Tinipon ko nga grasya.

2.
Abaw, Juan Bautista
Ginbunyag mo nga kwarta
Gintago eon kunanda
Sa madaeom nga buesa.

3.
Abaw, Poncio Pilato
Gakaumang ro tawo
Padapoe ro serbisyo
Sa daeaga’t gobyerno.

4.
Abaw, Senior San Josef
Ro tawo gakuliit
Sa sweldong sangkiriit
Pagkaon ‘di kaangkit.

5.
Amay namon sa eangit
Ham-at sanda nahangit
Ag sige ro sininggit
Nga bitayon ro pal-it.

6.
Amay namon siin eon?
Imo man nga balikon
Ro among ginaeamon
Nga gintakaw eang kamon.

7.
Ay abaw, Santo Tomas
Apuka ro dimalas
Naubos eon ang hueas
Di gihapon ka haw-as.

8.
Jesus, Maria ag Josef
Owa’t sueod ang kawit
Inubos it kuyapnit
Ag mga tawong buysit.

9.
Hudas, Barrabas, Estas
Tsinelas ko nabitas
Mapilit eon ang hueas
Sige gihapong kamas.

10.
Maghinuesoe ka, Dimas
Dumdoma man ro baeas
Inubos eon it haw-as
Sa quarry it grinabas.

11.
Mahimayaong, Maria
Ano baeang istorya
Kuno sa pulitika
Makahueay ka’t grasya.

12.
O, Birheng Magdalena
Butangi man it kwarta
Ro gabot nga kahita
It tawong gaagwanta.

13.
O, Birheng Milagrosa
Naubos eon ang kwarta
Sa pagkandidatura
Owa man pagbotoha.

14.
O, Jesus ko nga lamang
Ro mga nagakamang
Basi baea magtaeang
Sa idaeom it dueang.

15.
O. Jesus nga mahilway
Tawo gapanampuay
Sa naguba nga tulay
Binasoe pa ro panday.

16.
O, Maria, iloy sang Dios
Bukid nagkaeaus-os
Mga kahoy naubos
It eagari ag buldos.

17.
O. Herodes pagguwa
Ginagaeo sa kawa
Mga pork nga kiniwa
It mga tawong yawa.

18.
O, San Lorenzo Ruiz
Ro nanay nagatiis
Nagpanghugot it tangis
Sa kaldero’t kiniskis.

19.
O Santo Papang Pedro
Nangawa mga tawo
Ro manggad it gobyerno
Hinueay it senado.

20.
O, San Roque. San Ramon
Mga ban-os nga hamon
Sa binit karsadahon 
May ungang nagakaon.

21.
O, San Pedro Calungsod
Butangi man it sueod
Ro pinggang owa’t sueod
Buko’t itip nga angtod.

22.
O, Senior Santo Niño
Pagkao’t mga tawo
Hinakwat eon it tunto
Paagto sa kongreso.

23.
San Jose nga obrero
Bantayan kunta nimo
Ro mga pobreng tawo
Nga ginluko it toso.

24.
Santisima Trinidad
Ro bukid bumaliktad
Nagtueop-ay ro manggad
It manakaw nga tamad.