BORACAY
Makato nga tyempo...
Makaiping pa ako
sa imong euyo
Makahakos sa
imong kaeawasan
Makahulid sa
maeamig nga baeas
Makapanaw-panaw
sa kapatagan
Makaeurop-europ
sa matin-aw nga baybay
Makaeunip-eunip
sa madaeom nga eawod
Makatung-tong sa
kabatuhan
Makawarang-warang
sa kagueangan
Makasaka sa
alipungtod it kabukiran.
Makaron nga
tyempo...
Indi eon ako
makaiping sa imong euyo
Padayon ka eon
kakon nga nagapaeagiw
Maeayo eon kakon
ro imong kaugalingon
Ag basi indi eon
gid man siguro magbuhay
Hay magaeapnaag
eon kimo ro kadueom
Bangud
nagakalhit eon ro malit ag halit
It purilon ag
mapintas nga mga yawa
Nga nagapatimaan
it pageugos kimo
Ag pagbueogeag
naton nga daywa.
_________________________________
DALIT
IT KASAE-ANAN
Ginadugkae it
tuktukon nga bangkaw
Ro nagaeapnaag
nga kasae-anan.
Ro eab-as nga
dugo ag euha
Hay padayon nga
nagatinueo
Sa eapok it
kalisod ag kasubu.
Ginakunyag ro
kaeawasan
Nga ginaeugaran
it kayawaan.
Owa it untat ro
paghandus
It mataliwis nga
baeod
Sa kaeag nga
makasasaea
Paagto sa
kaeaeawran it kadudoeman.
Padayon nga
ginapigos
It maimon nga
kamatayon
Ro kalibutanon
nga eawas.
Padayon nga
nagahathat
It makaieibog
nga mga butang
Ro mapintas nga
kasae-anan,
Nga nagapataeang
sa kaeag
Paagto sa
kagueangan it pag- antos.
Hasta owa it
pag-untat
Ro paghaead it
yawa
Sa makaieibog
nga mga butang,
Ag samtang
ginabaton it kaeag
Ro matam-is nga
mga sunlog.
Padayon man nga
nagahinaeak-ak
Ro bugaeon ag
purilon nga kamatayon.
_________________________________
DUEONAN
Ham-at
ginatakeas ro kurae sa dueonan
Ag ginahingabot
nga mangin imo ro manggad
Sa pihak nga
eugta nga bukon man it imo?
Ham-at
ginaeumpat ro dueonan ag bue-on
Ro mga igdaeapat
nga ginahipigan it ibang tawo?
Ham-at
ginahandum nga magsaylo sa pihak
Ag ginaako ro
mga nakaeatag nga kadunaan?
Hinugay gid it
pagpilita nga hingabuton ro sa pihak
Ag magpinamueot
it maskin ano pang makaieibog
Nga butang kon
bukon it sakop sa imong eugta..
Maghimatuon ka
nga magtipon it imong manggad.
Maghueat kat imo
sa imong turno nga mangin imo.
Indi pagbue-a ro
mga manggad nga ginahipigan
It nagahimueat
nga tawo sa pihak nga eugta.
Tinguhai nga
magtumpok it imong ginahandum
Nga manggad nga
tipunon ag imong tatapon
Nga owa it may
kaibot, kaimon ag kabaeaka.
Agud may
handumon ag handumanan ka
Sa pagtaliwan it
imong kabuhi sa kalibutan
Indi gid
maghandum nga magtakeas sa dueonan
Ag maghingabot
it manggad nga owa ka it eabot..
_________________________________
KUTOD IT
KABUHI
Naeanggi ka sa
mga sanga it kabuhi
Inapok sa huyop
it mabaskog nga hangin
Tumambuok nga
may katayugon
Naduea sa madamoe
nga gae-om
Nagtuhaw sa
tunga it mga bituon
Eumangoy-eangoy
sa maeamig nga tun-og
Ag
nagpa-anod-anod sa mga panganod
Nageutaw-eutaw
ag amat-amat
Nga nahueog sa
pinakaidaeom
Naghimatuon nga
umiping sa eapok
Ag nagpahuway it
mahimunong.
_________________________________
MADAEOM
NGA BUESA
Kon
mapan-uhan eani namon ni Manong
Nga
nagapahilangop sa amon nga baeay si Nanay.
Nagaueunahan
kami it dinaeagan sa pag-apa-apa kana,
Agud
amon imaw nga hakson ag haruan.
Maskin
owa man imaw nagbuhay halin sa paeanawon
Hay
pirmi gid lang kami nagaueunahan ni Manong.
Pero
ro amon nga pag-abi-abi kay Nanay kada mag-uli
Hay
may sambilog pa kaming ginahingabot.
Nagaueunahan
dayon kami it kuot sa buesa it anang daster.
Sayod
namon nga may sueod nga dulse, tinapay, tsitsirya
O
kon ano pa nga kaean-unon ro anang buesa.
Ag
kon amon eani nga mahalikapan nga may sueod
Hay
nagatinumbo ag nagasieinggitan kami ni Manong.
Apang
isaea ka adlaw hay ayawan kami it hinueat kay Nanay
Bangud
haeos silom eon abi imaw nag-uli.
Nagdinaeagan
man gihapon kami ni Manong it sueang kana.
Eagi-eagi
man namon nga ginhalikap ro anang buesa,
Apang
owa gid kami it nahalikapan maskin ano nga pagkaon.
Bangud
siguro sa kadaeom it buesa ni Nanay
Hay
matsa nagahibi imaw ag owa gid nagakalimog
Samtang
amon nga ginatangda ag ginatinueok ni Manong.
_________________________________
MANUGBAEAYBAY
Samtang
magae-umon ro paminsaron
Nga pilit
ginatungkad ro utbong
It pinakamadaeom
nga pangutana ag kabaeaka,
Nagakinamang man
ro kuratsa sa maeukong
Nga may sueod
nga ban-os nga humay.
Nagaeangoy-eangoy
man ro bahaw-bahaw
Sa bahaw ag
matin-aw nga kape.
Nagaeinupad ro
huna-huna ag nagapinaduyog
Eon ro euspad ag
eusot nga mga mata.
Nagatinguha ag
nagahingabot nga makahimo
It sangka
maayad-ayad nga binaeaybay.
Apang owa
nagaeugad sa paminsaron ro manami
Nga mga tinaga
ag madaeom nga talinghaga.
Padayon nga
ginasamit-samitan it mga sapat-sapat
Ro bahaw nga
kape ag ban-os nga humay
Padayon nga owa
gid it pagkaeugad sa painu-ino
Ro manaming
baeayon nga binaeaybay
Samtang ro
kaugalingon hay nagaeutaw-eutaw
Bangud padayon
gihapon nga nagabaeansuli
Sa panumdoman ro
mga kaeautan nga nagkaeatabo
Sa kabuhi nga
nagasaeot ag owa it paghimunong.
_________________________________
PAGBUGTAW IT
KALIBUTAN
Hueata ro
pagsubat it adlaw
Ag
subeangon ro nagasipeak nga silak.
Taw-i
it igtaeupangod ro pagsubeak
It
maayad-ayad nga agahon,
Ag
batunon ro grasyang magaabot.
Imong
abi-abihon ro pagbugtaw it kalibutan
Ag
kangayon paagto sa euyo it pagdangop.
Dayawon
ro nagaeapnaag nga kahayag
Nga
nagahiyum-hiyom it bag-ong pageaom
Ag
nagahaead it pagsalig sa paeaabuton.
_________________________________
PAGHIMUNONG
Daeha ako sa
pinakaalipungtod it pageaom
Ipaeagiw sa mga
saeot ag mapintas nga yawa
Iya sa
makasasaea nga eugtang euhaan.
Ro akong damgo
hay kamana it eangit
Nga malinong ag
nagahinugyaw sa kalipay.
Haw-asa ako sa
eandong it kadudoeman
Ag ihaead sa
kahayag ag paghigugma
Nga owa it
kaugot, kaibot ag kaimon.
Eakip ro akong
kaeag nga nagaampo,
Ag nagapangayo
it pagdangop
Sa Imong
maabi-abihon nga mga alima.
Nga may
bueawanon nga tagipusoon
Hatda ako it
paghigugma sa Imong euyo.
Euwasa ro akong
kalibutanon nga eawasnon
Nga
nagaeutaw-eutaw sa kaeaeawran it pag-antos.
Nagaampo ako
Kimo o, Ginuo sa akong
Mga naangkon nga
saea sa kalibutan.
Nagapahakos ako
Kimo, ag nagapangamuyo
Nga ro akong
kaeag hay makaagum it kalinong
Ag may paghidait
sa Imong ginharian
Agud sa akong
himaya nga paghimunong.
Ako nagapasalig
Kimo, kabay pa, o, Ginuo!
_________________________________
PANIMUOT
Owa
sanda nagatan-aw it taeamdon sa isaea ka pulitiko
Bangud
owa man sanda it nadumduman nga aeadwingon
Nga
pagabayaran it andang kaugalingon nga pagbulig
Owa
man sanda kasayod kon sanda hay may nalipatan
Nga
hinueaman agud makahaw-as sa andang kapobrehon.
Ro
andang pagbulig sa isaea ka pulitikong kandidato
Hay
ro andang hungod sa buot ag hantop sa tagipusuon.
Ro
anda nga diretso hay ro matuod-tuod nga pagbulig
Sa
kandidato nga owa it ginahinyo nga kabaylo.
Nagatinguha
eamang sanda nga makabulig sa pulitiko,
Suno
sa andang kabubut-on ag nahamu-t-an nga ibutang
Nga
mangin mayad nga manugdumaea it anda nga banwa
Himpit
sa andang baeatyagon ag tagipusuon ro pagbulig.
Bukon
it ginabaligya nanda ro andang kadungganan
Agud
mataw-an ag makabaton it nagapaeamakod nga kwarta.
Nagatinguha
man sanda sa andang kaugalingon nga handum
Nagabueoylog
sa mga nagapigos sa andang pagkatawo.
Nagahimueat
gid lang sanda nga huptan ro andang prinsipyo
Nagatibyog
sa mga may maeain nga nagahingabot kanda
Padayon
sanda nga nagasukoe para sa kamaeayran
Ag
kadaeag-an it andang mga pageaom ag kinamatarong.
_________________________________
SA EUYO NI
NANAY
Napan-uhan ko
imaw
Nga maeayo ro
anang panan-awan
Samtang
nagapungko sa bangko
Sa idaeom it
mabahoe nga eangka.
Mahipos ko imaw
nga ginsuuran
Ag ginharuan sa
anang dahi.
Nakibot imaw nga
matsa nangawa
Ag sa ana nga
pagtangda kakon
Hay napan-uhan
ko ro maeangsi nana
Nga uyahon ag
eusot nga mga mata
Matsa
namueaw-mueawan hingan imaw.
Tinueok nana ako
it mayad ag naghambae,
“To, mayad man
ay nadumduman mo pa ako.”
Gin hakos ko
imaw ag nabatyagan ko
Ro nagapangeamig
nana nga kaeawasan
“”Nay, nag-uli
ako iya sa atong baeay,
Agud ibhan ag
tatapon nakon ikaw.”
Kinupkupan nana
ako it mayad.
Samtang
nagatinueo ro euha.
Naghiyum-hiyom.ag
naghambae,
“To, saeamat,
abu gid nga saeamat...”
_________________________________
SA IMONG
PAAGTUNAN
Pirme eang kita
nagasueobeangan sa daean.
Kon amat nga
nagapauli eon ako
Hay nagapaagto
ka pa eang .
Ag kon ako man
ro nagapaagto
Hay ikaw man ro
nagapauli.
Owa gid-a kita
nagdungan sa daeanon.
Kon sayod eani
nimo nga nagapahilangop ako
Hay eagi-eagi
kaman nga nagapanaw.
Kon nakit-an man
nakon ikaw nga nagapahalin
Ag akon kunta
nga ginatinguha nga magdungan kimo
Hay eagi-eagi ka
man nga nagaliko it daean.
Sayod ko eon abi
ro daean halin sa akong gin-agtunan
Ngani gusto ko
kunta ikaw nga mangin kaibahan
Agud indi ka gid
magtaeang it aeagyan.
Ginasugid ko
kunta kimo kon ano ro kahimtangan idto
Apang owa gid-a
kita nag-iba sa daeanon.
Akon kunta ikaw
nga hambaean ag sugiran kon ano idto
Ugaling bisan
sugiran ta ikaw hay indi ka man magpati.
Ag basi imo lang
eani ako hungdon nga supaeon.
Akon kunta hay
sampiton ta nga indi lang magpadayon.
Apang tugma ko
nga matig-a man ro imong bagoe
Total hay indi
eon gid man kita mangin kaibahan
Ro akon eang
kunta hay agyan lang nimo ako
Kon swertihon
nga makabalik ka pa halin idto.
Agud daywa eon
dayon kita ro magsugid sa nagasupae,
Kon ano gid idto
ro matuod-tuod nga kahimtangan.
_________________________________
SA
PAGBAEAY IT SANGKA BINAEAYBAY
Samtang
nagapueopungko ako sa hapay nga hansoe,
Hay
ginapasugtan ko ro akong huna-huna
Nga
mag-usoy it manami nga baeayong binaeaybay.
Hinali
nga tumugpa sa akong atubangan
Ro
nataktak nga dahong aeagilang it hansoe.
Ginpueot
ko ro nadagas nga dahon ag ginpaeupad-eupad,
Sa
huyop it nagasalidang mabaskog nga hangin.
Ginpalis
ag nagsaut-saot ro dahon sa ibabaw.
Hasta
inapok ag tumambuok.it
kaeayo-eayo
Ag
dayon nadueaan sa akong panan-awan.
Kamana
man sa akong nagaeupad-eupad nga painu-ino.
Malisod
gid usuyon ag pasudlon sa paminsaron ro isaea
Ka
butang nga nahanungod sa istorya it imong kabuhi.
Mabudlay
maghimo it isaea ka masadya nga binaeaybay
Bangud
sa pagtaliwan it sangka pinalangga sa kalibutan.
